‘Lưu trữ nghe nhìn trong thời đại thay đổi’

Hội nghị diễn ra theo hình thức trực tuyến quốc tế và trực tiếp tại Hà Nội, với sự tham dự của Ban lãnh đạo, các đại biểu từ các nước và vùng lãnh thổ thành viên của Hiệp hội.

Phát biểu khai mạc, bà Karen Chan, Chủ tịch SEAPAVAA, khẳng định: Các năm 2020 và 2021 là thời kỳ đầy thách thức đối với các cơ quan lưu trữ và di sản. Đại dịch COVID-19 buộc ta phải suy nghĩ, đánh giá lại cách sống, làm việc, cũng như phải thay đổi thái độ về những gì đã từng được coi là đương nhiên. Đối với những người làm công tác lưu trữ, các thủ tục logic và quy trình làm việc có hệ thống, hợp lý đang được duy trì đã bị đảo lộn vì chúng ta phải ứng phó với tình huống không xác định và bất ngờ không thể kiếm soát.

Theo bà Karen Chan, chủ đề hội nghị lần này coi công tác lưu trữ trong thời đại thay đổi mang nhiều ý nghĩa với giai đoạn chúng ta đang sống. Trong suốt 25 năm SEAPAVAA và các thành viên đã chứng kiến nhiều lần thay đổi, chuyển đổi, thậm chí là xáo trộn ở khu vực Đông Nam Á – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hiện nay còn có một số điểm khác biệt. Thứ nhất, tác động của nó là toàn cầu – các Viện lưu trữ trên thế giới đều đang trải qua tình trạng tương tự. Thứ hai, tác động của nó đã ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống trong một khoảng thời gian ngắn – mọi người đều đang trải qua hoặc đã có trải nghiệm tương tự ở một mức độ nào đó. Trong thời điểm này các bộ sưu tập lưu trữ đã trở thành nguồn cảm hứng và được coi trọng hơn. Những thước phim tư liệu quý hiếm được chiếu trực tuyến trên trang Facebook của SEAPAVAA nhằm giới thiệu bộ sưu tập độc đáo của các thành viên là một trong những cách như vậy…

Chủ tịch SEAPAVAA cho rằng môi trường luôn thay đổi buộc những người làm công tác lưu trữ phải ghi chép lại những gì đang trải qua. Những gì đang lưu giữ trong bộ sưu tập sẽ trở thành một lời nhắc nhở trong tương lai, một nguồn tài nguyên và quan trọng nhất là nguồn hy vọng… để có thể vượt qua giai đoạn đầy khó khăn, thách thức hiện nay.

Phát biểu chào mừng Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam Tạ Quang Đông khẳng định, 25 năm trước, (năm 1996), Hiệp hội các Viện Lưu trữ Nghe nhìn Đông Nam Á – Thái Bình Dương ra đời là sự kiện quan trọng đối với những người làm công tác lưu trữ điện ảnh, thể hiện ý thức trách nhiệm, nhận thức của các nhà chuyên môn, sự quan tâm của các cơ quan chức năng các nước và vùng lãnh thổ trong khu vực đối với sự nghiệp bảo tồn di sản văn hóa hình ảnh động. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam luôn coi trọng công tác lưu trữ, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa hình ảnh động. Trong thời gian qua Viện Phim Việt Nam – thành viên tích cực của SEAPAVAA đã có những cố gắng không ngừng, hoàn thành tốt nhiệm vụ, lưu trữ, bảo quản và phát huy giá trị tư liệu hình ảnh động tại Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông bày tỏ, đăng cai tổ chức Hội nghị SEAPAVAA vào đúng dịp kỷ niệm lần thứ 25 ngày thành lập là vinh dự lớn của Việt Nam, là dịp để Việt Nam thể hiện nghĩa vụ, cam kết quốc tế và khẳng định những nỗ lực, đóng góp cho các hoạt động của Hiệp hội…

Theo ông Tạ Quang Đông, Hội nghị SEAPAVAA lần thứ 25 diễn ra trong khi tình hình đại dịch COVID-19 vẫn đang phức tạp, gây ra nhiều tác động tiêu cực trên tất cả các lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực lưu trữ, nghe nhìn điện ảnh. Mặc dù các nước, trong đó có Việt Nam, đã và đang nỗ lực cùng chung tay vượt qua khó khăn trong cuộc chiến chống lại đại dịch COVID-19, nhưng chúng ta sẽ còn phải đối mặt với nhiều thách thức trong thời gian tới.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông tin tưởng, Hội nghị sẽ chia sẻ những kinh nghiệm quý, bài học giữa các thành niên hiệp hội, đề ra các chương trình hành động nhằm phát triển và liên kết công tác lưu trữ, bảo quản, khai thác và phổ biến tư liệu nghe nhìn một cách thiết thực nhất trên cơ sở áp dụng nền tảng công nghệ số đang ngày càng phát triển.

SEAPAVAA được thành lập năm 1996 tại Manila (Philippines). Hội nghị thường niên được tổ chức luân phiên đã giúp những người làm công tác lưu trữ hình ảnh động trong khu vực có điều kiện học hỏi, chia sẻ, tiếp cận với công nghệ mới nhằm bảo quản tốt nhất di sản nghe nhìn của mỗi quốc gia.

Là một trong những thành viên tham gia sáng lập Hiệp hội, Viện Phim Việt Nam đã đăng cai tổ chức thành công 3 kỳ Hội nghị vào các năm 1998, 2004 và 2012. Năm 2021, được sự cho phép của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Viện Phim Việt Nam tiếp tục đăng cai tổ chức Hội nghị SEAPAVAA lần thứ 25 với chủ đề “Lưu trữ nghe nhìn trong thời đại thay đổi”.

Hội nghị SEAPAVAA lần thứ 25 diễn ra từ ngày 22 – 27/6/2021, là Hội nghị đầu tiên trong lịch sử SEAPAVAA được tổ chức trực tuyến. Hội nghị lần này thảo luận về những thành công, thách thức và đề xuất giải pháp trong lưu trữ, bảo quản, số hóa và phát huy giá trị di sản hình ảnh động; đồng thời tổ chức các hoạt động bên lề như: Hội thảo về Lưu trữ, bảo quản, số hóa, phục chế phim trong thời kỳ cách mạng công nghiệp lần thứ tư; chiếu phim quý hiếm của các thành viên SEAPAVAA; Triển lãm Di sản tư liệu hình động trong quảng bá du lịch Việt Nam; trình chiếu phim Việt Nam chào mừng hội nghị nhằm nâng cao hơn nữa về nhận thức và hành động trong lưu trữ, bảo quản và phát huy giá trị di sản hình ảnh động…