Sáng tạo bằng AI: Vui hay phản cảm?

Các sản phẩm do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra như ảnh chibi ngộ nghĩnh (hình ảnh nhân vật được vẽ theo phong cách biếm họa), clip “MC ảo” đọc bản tin thời sự đến giọng hát của người nổi tiếng bị ghép vào những ca khúc nhảm nhí… đang phủ sóng mạng xã hội. Song song với sự thích thú của nhiều người dùng mạng, một câu hỏi dần được đặt ra: liệu niềm vui có đang vượt quá giới hạn?

Chỉ cần vài bức ảnh chân dung, người dùng có thể “biến hình” thành nhân vật trong phim cổ trang, thần thoại hoặc nhận được hình ảnh phiên bản búp bê của chính mình. Từ các ứng dụng Lensa, Remini, Chat GPT đến những công cụ mạnh mẽ hơn như Midjourney, Ideogram đang góp phần giúp người trẻ thỏa sức sáng tạo ra hình ảnh không tưởng.

Chưa hết, ở mảng video, hàng loạt nền tảng như Heygen, D-ID, Runway hay Pika AI cho phép biến văn bản thành clip, ghép giọng hát, thậm chí điều khiển khẩu hình nhân vật ảo hát, nói, nhảy,... y như thật. Ở góc độ tích cực, AI đang mở ra không gian sáng tạo mới, giúp người dùng - đặc biệt là giới trẻ - tạo ra sản phẩm học tập, phục vụ công việc một cách hiệu quả. Sử dụng AI còn có thể tiết kiệm đáng kể thời gian trong khâu hình ảnh, biên tập và trình bày đối với những ai làm công việc biên kịch, thiết kế,...

Không chỉ hỗ trợ cho công việc, AI còn mang lại nhiều niềm vui trong cuộc sống hằng ngày. Người dùng có thể tạo nhiều hình ảnh vui nhộn, clip hoạt hình kể chuyện, video giới thiệu sản phẩm đơn giản hoặc chuyển hình ảnh thành video,... chỉ với những câu lệnh đơn giản mà không cần biết nhiều kỹ thuật. Vậy nên, nhiều người cảm thấy thích thú, hào hứng khi khám phá các trào lưu AI.

Anh Nguyễn Nhật Trường (ngụ xã Bến Lức, tỉnh Tây Ninh) cho biết: “Gần đây nhất tôi có “bắt trend” vỉ đồ chơi giới thiệu bản thân. Chỉ cần dùng ảnh cá nhân và câu lệnh có sẵn là Chat GPT tự tạo ra hình ảnh tôi cùng một vài vật dụng yêu thích được đóng trong vỉ rất dễ thương. Tôi và bạn bè đều thấy thích thú nên ai cũng làm thử và chia sẻ lên mạng xã hội”.

Bên cạnh trào lưu tích cực, không ít người lại sử dụng công cụ AI để tạo ra hình ảnh, video với nội dung phản cảm, gây hiểu nhầm. Việc ghép gương mặt người khác vào thân thể của người mẫu, nhân vật trong video nhạy cảm ngày càng phổ biến, kéo theo nhiều hệ lụy liên quan đến danh dự, nhân phẩm và an toàn cá nhân.

Một số trào lưu gần đây thậm chí vượt qua giới hạn của sự đùa vui: giọng hát của người nổi tiếng bị ghép vào những ca khúc nhảm nhí hay những phát biểu thô tục; nhiều clip hài sử dụng khuôn mặt do AI tạo ra có nội dung tục tĩu, phản cảm lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội.

Bà Huỳnh Thị Tím (ngụ xã Cần Đước) bức xúc nói: “Trước đây, tôi không hiểu AI là gì, khi xem nhiều video trên mạng tôi cứ tưởng đều là thật. Khi biết là do máy làm ra, tôi có phần lo lắng. Những clip ghép khuôn mặt, giọng nói của ca sĩ, diễn viên vào các tình huống gây khó chịu khiến người xem dễ bị hiểu nhầm. Với những người lớn tuổi như tôi, điều đó rất phản cảm nhưng lại khó phân biệt thật, giả”.

Để tận dụng được những lợi ích mà AI mang lại, đồng thời hạn chế những hệ lụy không mong muốn, việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm khi sử dụng công nghệ này là điều hết sức cần thiết. Người dùng cần hiểu rõ giới hạn và tác động của các sản phẩm do AI tạo ra, tránh lan truyền những hình ảnh, video gây hiểu nhầm hoặc phản cảm.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng và các nền tảng mạng xã hội cũng cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc quản lý, kiểm soát nội dung, phát hiện và xử lý kịp thời các sản phẩm sai lệch, vi phạm thuần phong mỹ tục./.