Góp ý hoàn thiện các dự án Luật trong lĩnh vực xây dựng, địa chất, khoáng sản, nông nghiệp và môi trường

Sáng 06/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở Tổ về 3 dự án Luật: Luật Xây dựng (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Đại biểu Phạm Hùng Thái - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Tây Ninh chủ trì Tổ thảo luận.

Tham gia góp ý đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh, kiến nghị liên quan đến khoản 3 Điều 1 (sửa đổi bổ sung khoản 2 Điều 30) về đối tượng đánh giá tác động môi trường.

Tại khoản 2 của điều này quy định đối tượng không phải thực hiện đánh giá tác động môi trường khi thuộc hai trường hợp: một là dự án đầu tư công khẩn cấp theo quy định của pháp luật về đầu tư công; hai là dự án đầu tư không phải thực hiện đánh giá tác động môi trường theo quy định của pháp luật về đầu tư, địa chất, khoáng sản, tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.

Đại biểu đề nghị bổ sung điểm c vào Khoản 2: “Các dự án đầu tư thứ cấp hoạt động trên địa bàn khu công nghiệp đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, phê duyệt quy hoạch chi tiết, tham vấn cộng đồng dân cư theo quy định thì không phải thực hiện lại các quy trình đánh giá tác động môi trường”. Theo đại biểu Thúy, điều này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí và thời gian thực hiện cho doanh nghiệp, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp khi đầu tư, đặc biệt là các giai đoạn mở rộng.

Tại khoản 5, 6  Điều 1 (sửa đổi, bổ sung Điều 34, 35) về thủ tục thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, đại biểu Thúy đề nghị xem xét rút gọn quy trình thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đầu tư công khẩn cấp, dự án hạ tầng nông nghiệp, nông thôn trọng điểm nhằm bảo đảm tiến độ thực hiện đầu tư công, giảm chi phí, rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư.

Đồng thời, đại biểu đề nghị cần quy định đồng bộ thời điểm thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi với thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, tránh phát sinh thủ tục hành chính chồng chéo giữa cơ quan quản lý xây dựng và cơ quan quản lý môi trường. Vì hiện nay, nhiều dự án đầu tư công bị chậm tiến độ do quy trình thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường kéo dài, trong khi nội dung thẩm định có thể được thực hiện song song với giai đoạn thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi.

Về căn cứ và thời điểm cấp giấy phép môi trường tại khoản 11 Điều 1 (sửa đổi bổ sung khoản 5 Điều 42), đại biểu Thúy đề nghị bổ sung một cụm từ “thông báo đến cơ quan cấp phép tiếp tục thực hiện giấy phép môi trường và tích hợp trong báo cáo tác động môi trường định kỳ của dự án đầu tư và cơ sở” vào khoản 5 Điều 42 để rõ ràng và thuận lợi hơn cho các cơ quan cấp phép; khoản này quy định trách nhiệm của chủ đầu tư/cơ sở khi có các thay đổi, việc bổ sung giúp cơ quan cấp phép cập nhật kịp thời các thay đổi.

Tại Điều 9 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh, cho biết, khó khăn của các địa phương hiện nay là cơ chế phối hợp liên vùng, liên ngành, nhưng nội dung này chưa được quy định rõ trong luật cũng như hướng dẫn dưới luật.

Do vậy, đại biểu đề nghị bổ sung rõ cơ chế phối hợp liên vùng, liên ngành trong phòng, chống thiên tai và vận hành hồ chứa, đặc biệt đối với các lưu vực sông liên tỉnh. Đồng thời, quy định cơ chế khuyến khích xã hội hóa trong hoạt động quản lý thủy lợi nội đồng, vận hành hồ chứa, điều tiết nguồn nước, ứng phó với thiên tai và đầu tư các công trình thủy lợi.

Tham gia thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản, đại biểu Lê Thị Song An - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh, nêu nhiều góp ý nhằm hoàn thiện dự thảo, bảo đảm tính thống nhất, khả thi và phù hợp thực tiễn.

Tại khoản 2 Điều 1, đại biểu đề nghị tại điểm g khoản 2 thay cụm “không phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép thăm dò, công nhận kết quả thăm dò, cấp giấy phép khai thác, giấy xác nhận đăng ký thu hồi khoáng sản” bằng cụm “được miễn hoặc rút gọn một số thủ tục hành chính cần thiết để đáp ứng yêu cầu cấp bách của tình huống khẩn cấp theo quyết định công bố tình trạng khẩn cấp của Thủ tướng Chính phủ; thời hạn áp dụng phù hợp với hiệu lực của quyết định và chấm dứt khi tình huống khẩn cấp không còn”.

Đại biểu cho rằng quy định này giúp thiết lập cơ chế linh hoạt nhưng có kiểm soát trong các tình huống đặc biệt như thiên tai, dịch bệnh, an ninh, quốc phòng, vừa bảo đảm tính kịp thời trong ứng phó vừa duy trì công cụ quản lý, giám sát. Việc phân định rõ “miễn” và “rút gọn” sẽ giúp quy định cụ thể, khả thi hơn.

Tại khoản 15 Điều 1, đại biểu thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh đề nghị thêm đoạn “được miễn căn cứ vào phương án quản lý về địa chất, khoáng sản quy định tại khoản 2 Điều 12 của Luật này nhưng phải bảo đảm các điều kiện về kỹ thuật, môi trường và giám sát khai thác theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền”. Theo đại biểu, quy định hiện hành còn quá rộng, dễ bị lợi dụng để khai thác tràn lan. Việc bổ sung điều kiện kỹ thuật, môi trường và giám sát sẽ giúp thiết lập hàng rào quản lý chặt chẽ mà không phát sinh thêm thủ tục, chuyển từ “miễn toàn phần” sang “miễn có điều kiện”.

Tại khoản 19 Điều 1, đại biểu đề nghị bổ sung quy định về thủ tục đất đai trong trường hợp miễn thủ tục về chủ trương đầu tư và hồ sơ môi trường. Nếu thiếu quy định này, việc giao hoặc cho thuê đất, xác định nghĩa vụ tài chính sẽ thiếu cơ sở pháp lý, gây vướng mắc khi triển khai, do đó cần bảo đảm tính thống nhất với Luật Đất đai.

Tại khoản 21  Điều 1, đại biểu An kiến nghị bổ sung nội dung: thông tin, dữ liệu địa chất, khoáng sản đất hiếm được xây dựng đồng bộ, quản lý tập trung trên nền tảng cơ sở dữ liệu địa chất quốc gia ứng dụng công nghệ số, dữ liệu không gian và các công nghệ hiện đại; được cập nhật, chia sẻ phục vụ quy hoạch, thăm dò, khai thác và nghiên cứu khoa học. Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng, quản lý, hướng dẫn tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn và cơ chế khai thác, sử dụng dữ liệu. Việc bổ sung này giúp cụ thể hóa yêu cầu quản lý dữ liệu bằng công nghệ hiện đại, đáp ứng chuyển đổi số và phát triển kinh tế dữ liệu địa chất.

Tại khoản 23 Điều 1, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Lê Thị Song An cho rằng phạm vi quy định “không đấu giá quyền khai thác khoáng sản” trong dự thảo hiện quá rộng, bao gồm nhiều trường hợp không phù hợp, có thể làm giảm hiệu lực cơ chế đấu giá, công cụ bảo đảm minh bạch và cạnh tranh.

Đại biểu đề nghị thu hẹp phạm vi áp dụng, chỉ giới hạn đối với khu vực đặc biệt vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc an ninh năng lượng; đồng thời cần có tiêu chí cụ thể về trữ lượng, tọa độ, thời hạn, đối tượng thụ hưởng; công khai đánh giá tác động thị trường, rà soát định kỳ 2-3 năm một lần. Trường hợp đặc biệt cần có thẩm định liên ngành và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, bảo đảm minh bạch, thống nhất và tránh lợi dụng chính sách “không đấu giá” trong cấp phép./.