Mô hình cánh đồng lớn đang gặp khó

Có thể nói, cánh đồng lớn là hướng đi đúng để phát triển nền sản xuất lúa gạo bền vững; thế nhưng sau thời gian đầu thực hiện rầm rộ thì vài năm gần đây mô hình này chựng lại, thậm chí tụt lùi.

Không chỉ diện tích lúa được doanh nghiệp ký hợp đồng liên kết xây dựng cánh đồng lớn ngày càng giảm mà diện tích thu mua so với hợp đồng đã ký cũng giảm đáng kể. Đơn cử như vụ Hè thu năm 2019, có 25 doanh nghiệp ký kết hợp đồng liên kết xây dựng 94 cánh đồng lớn với diện tích thực hiện khoảng 7.700 heccta. Đến nay đã thu hoạch trên 2.900 hecta, nhưng doanh nghiệp chỉ thu mua khoảng 65% trong tổng diện tích đã thu hoạch, số còn lại nông dân bán ra ngoài.

Mô hình cánh đồng lớn dan gặp khó khăn

Nguyên nhân là do mối liên kết quan trọng nhất của cánh đồng lớn là nông dân và doanh nghiệp đang rất lỏng lẻo. Vấn đề nằm ở cả nông dân và doanh nghiệp. Do không có ràng buộc rõ ràng nên một trong hai bên đều có thể “bẻ kèo” bất cứ lúc nào vì lợi ích của mình. Cụ thể: khi giá thị trường cao hơn, nhiều nông dân trong cánh đồng liên kết không ngần ngại bán lúa ra ngoài. Còn khi thị trường tiêu thụ chững lại, giá cả sụt giảm thì doanh nghiệp cũng “bẻ kèo” thu mua, bỏ mặc nông dân khốn khổ.

Mô hình cánh đồng lớn lúc mới hình thành rất tốt, được kỳ vọng sẽ tạo ra khối lượng hàng hóa lớn, có chất lượng để thắng lợi trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, sau một thời gian duy trì, diện tích cánh đồng lớn trên địa bàn tỉnh Long An hiện đang chựng lại, không phát triển về quy mô, số lượng như đã kỳ vọng./.

Duy Huệ – Võ Huy