Phóng sự: Người làm lúa lại “khóc ròng” vì thương lái “bẻ kèo”

Thứ 5, 12/04/2018 | 15:37:00 [GMT +7] A A

Giá lúa giảm mạnh, thương lái “tháo chạy”, không chịu thu mua bởi càng mua thì càng lỗ nên họ bỏ luôn tiền đặt cọc, để lại nông dân với hàng chục tấn lúa đã thu hoạch phải chạy đôn chạy đáo tìm nơi tiêu thụ. Đây là thực trạng đang diễn ra tại các huyện Đồng Tháp Mười tỉnh Long An, một trong những vựa lúa lớn của đồng bằng sông Cửu Long.

Giá lúa tăng thì sốt sắng thu mua không trễ một ngày, nhưng khi vào mùa “đông ken” giá lúa giảm thì người trồng lúa lại phải đối mặt với cái điệp khúc không mấy dễ chịu là thương lái “làm mình làm mẩy” để giảm giá hoặc không mua, dù từ đầu vụ giữa người sản xuất và người thu mua đã có hợp đồng hẳn hoi. Hiện tượng này, người nông dân một nắng hai sương chua chát gọi là: Bẻ kèo.

2 ngày, 5 ngày, rồi 7 ngày…. thương lái cố tình kéo dài thời gian thu hoạch lúa so với hợp đồng đã ký kết nhằm kỳ kèo để người dân hạ giá bán so với giá đã đặt cọc trước đó.

Đến giờ, khi lúa ngoài đồng đã chín rục nhưng thương lái vẫn “bặt tăm”. Người dân như ngồi trên đống lửa. Không biết làm sao, họ đành phải chạy tìm thương lái khác và bán lúa với giá rẻ. Không những rẻ hơn giá đặt cọc lúc đầu mà thậm chí còn rẻ hơn cả giá thị trường thời điểm hiện tại.

Bị ép giá, bà con đành phải bán đổ bán tháo cho thương lái mới với mức 5.400 đồng/kg, thấp hơn 200 đồng so với giá thị trường hiện tại và thấp hơn 700 đồng so với giá thương lái cũ đã đặt cọc lúc đầu. Như vậy, với mỗi hecta, bà con đành chịu thiệt khi mất khoảng lãi chênh lệch đến 7 triệu đồng.

Thậm chí nếu người dân không chịu hạ giá thì đến ngày thu hoạch thương lái chỉ cân đúng cân đủ với số tiền đặt cọc, phần lúa còn lại mặc nông dân có bán được hay không.

Ước tính mỗi hecta lúa cho năng suất gần 10 tấn nhưng do lúa để khô trên ngọn quá ngày, giờ chỉ còn trên dưới 8 tấn, chưa kể thêm năm ba ngày chất đống chờ cân, nên lúa bị xuống màu. Sau hơn ba tháng lam lũ, đến ngày thu hoạch bà con một lần nữa phải xót xa khi cùng lúc phải chịu thiệt hại kép về giá cả lẫn năng suất.

Gần như những cánh đồng lúa chưa gặt đều đã quá ngày thu hoạch, nằm khô khốc chờ thương lái. Việc thương lái “bẻ kèo” – đây là chuyện không còn quá xa lạ với người nông dân mỗi mùa vụ nhưng vấn đề là câu chuyện buồn này vẫn chưa được giải quyết suốt thời gian dài.

Để rồi, nông dân – người trực tiếp sản xuất ra hạt lúa lại cũng chính là đối tượng chịu nhiều thiệt thòi nhất trong chuỗi giá trị lúa gạo vì luôn phụ thuộc vào thương lái và thị trường./.

Thực hiện: Duy Huệ – Võ Huy