Vận hành chính quyền địa phương hai cấp: Bộ máy tinh gọn, phục vụ hiệu quả

Sau 5 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tỉnh Tây Ninh đã ghi nhận những chuyển biến rõ nét trong tổ chức bộ máy, quy trình xử lý công việc và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Những kết quả bước đầu không chỉ phản ánh nỗ lực của cả hệ thống chính trị trong cải cách hành chính mà còn cho thấy mô hình mới đang đi đúng hướng, phù hợp với yêu cầu xây dựng nền hành chính hiện đại, linh hoạt và gần dân trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay.

Vận hành ổn định, thông suốt

Theo Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Lâm, sau thời gian đầu còn nhiều bỡ ngỡ, đến nay hệ thống chính quyền địa phương hai cấp đã vận hành tương đối ổn định, không xảy ra gián đoạn cũng không để khoảng trống pháp lý trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

Từ cấp tỉnh đến cấp xã, quy trình điều hành được tổ chức lại rõ ràng, thông suốt, đồng bộ. Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã tạo thuận lợi rất lớn cho người dân tiếp cận dịch vụ công ngay tại cơ sở.

Tỉnh đã triển khai hàng loạt giải pháp nhằm bảo đảm mô hình mới vận hành trơn tru. Tỉnh khẩn trương bố trí cơ sở vật chất, điều động nhân sự, hoàn thiện danh mục vị trí việc làm và ban hành quy trình chuẩn cho các trung tâm phục vụ hành chính công. Song song đó, nhiều sở, ngành và địa phương đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức để cán bộ, công chức và người dân hiểu rõ lợi ích của mô hình, từ đó đồng thuận và hợp tác trong quá trình thực hiện.

Cơ cấu lại tổ chức bộ máy cũng là bước đi mang tính đột phá. Ở cấp tỉnh hiện chỉ còn 15 cơ quan chuyên môn, giảm 12 cơ quan so với trước; trong khi đó, toàn tỉnh đã không còn đơn vị hành chính cấp huyện, kéo theo việc giảm 234 phòng chuyên môn trực thuộc, tương ứng giảm 100%.

Ở cấp xã, sau sắp xếp, số đơn vị hành chính chỉ còn 96 xã, phường (giảm 184 đơn vị). Việc tinh gọn này không chỉ giảm đầu mối, tiết kiệm nguồn lực mà còn rút ngắn quy trình điều hành, tăng tính chủ động cho cấp cơ sở. Tỉnh tiếp tục sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, còn 1.276 đơn vị (168 đơn vị cấp tỉnh và 1.108 đơn vị cấp xã).

Phó Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Đại Tánh nhìn nhận: “Việc sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp giúp nâng cao rõ rệt hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Bộ máy hiện đã vận hành thông suốt, thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Hầu hết cán bộ đều thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nỗ lực hơn và thích ứng nhanh với mô hình mới để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, nâng cao khả năng xử lý công việc”.

Bên cạnh đó, năng lực xử lý hồ sơ cũng cải thiện đáng kể. Từ ngày 01/7/2025 đến 11/11/2025, toàn tỉnh tiếp nhận 584.362 hồ sơ (trực tuyến: 564.636 hồ sơ, trực tiếp 19.726 hồ sơ). Trong đó, đã giải quyết 540.051 hồ sơ (trước hạn 229.336 hồ sơ, đúng hạn 308.543 hồ sơ); số lượng quá hạn rất ít chỉ 2.166 hồ sơ (chiếm 0,4%). Điều này phản ánh rõ nét hiệu quả vận hành của mô hình mới, đồng thời cho thấy sự nỗ lực lớn của đội ngũ công chức cấp xã, lực lượng chịu áp lực trực tiếp sau khi thay đổi mô hình.

Người dân đánh giá cao sự chuyển biến, chính quyền gần dân hơn

Điều quan trọng nhất mà người dân cảm nhận được sau 5 tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính là sự thuận tiện và minh bạch trong quá trình làm thủ tục hành chính. Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Long An, bà Trần Thị Hoa, người dân địa phương, chia sẻ: “Giờ đây, tôi chỉ cần đến Trung tâm Phục vụ hành chính công phường là được hướng dẫn đầy đủ. Cán bộ vui vẻ, nhiệt tình và xử lý nhanh. Tôi rất hài lòng, mong tỉnh tiếp tục hoàn thiện và ngày càng vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp”.

Còn ông Nguyễn Văn Lâm, cư dân phường Long An, đánh giá: “Tôi thấy mọi thủ tục giờ được hướng dẫn chi tiết, rõ ràng, và được cán bộ xử lý nhanh chóng. Điều này giúp tôi tiết kiệm thời gian và cảm thấy chính quyền thực sự gần dân hơn”.

Không chỉ người dân hài lòng, đội ngũ cán bộ, công chức cũng đánh giá cao những thay đổi mang tính nền tảng. Một cán bộ của Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Long An cho biết: “Khối lượng công việc nhiều nên áp lực cho cán bộ rất lớn. Thế nhưng quy trình khoa học, rõ ràng nên việc xử lý hồ sơ trở nên nhanh chóng, giảm tình trạng tồn đọng”.

Theo Chủ tịch UBND phường Long An Võ Hồng Thảo, việc giảm tầng nấc trung gian đã giúp quy trình xử lý công việc rút ngắn hơn trước rất nhiều. Cán bộ, công chức được phân quyền rõ ràng, chủ động hơn trong giải quyết thủ tục liên quan đến đô thị, xây dựng, an sinh xã hội và các lĩnh vực thiết thực khác.

Cơ chế phối hợp điện tử với các sở, ngành cũng giúp tháo gỡ nhanh các điểm nghẽn mà trước đây phải mất nhiều ngày để xử lý. Dù khối lượng hồ sơ lớn và yêu cầu công nghệ cao, tập thể cán bộ, công chức phường đã thích nghi nhanh nhờ sự chỉ đạo sát sao của tỉnh.

Những sự hài lòng của người dân và sự chủ động của cán bộ, công chức là minh chứng quan trọng cho thấy mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang ngày càng phát huy hiệu quả. Việc đưa dịch vụ công đến gần dân hơn, minh bạch hơn, dễ tiếp cận hơn thể hiện đúng tinh thần “chính quyền phục vụ”, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

Những khó khăn, tồn tại cần tháo gỡ

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, qua thời gian vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại tỉnh vẫn còn những vướng mắc, khó khăn. Một số xã, phường thiếu nhân sự chuyên môn sâu, nhất là trong lĩnh vực xây dựng, đất đai. Một số công chức mới được điều động chưa am hiểu địa bàn nên tham mưu đôi khi chưa sát thực tế.

Tại nhiều phòng, ban, một người phải kiêm nhiệm nhiều việc, khiến áp lực công việc rất lớn. Cơ sở vật chất tại một số địa phương vẫn còn hạn chế; nhiều trụ sở xã đã xuống cấp, phòng làm việc chật hẹp, trang thiết bị chưa đồng bộ. Trong khi đó, hạ tầng số vẫn tồn tại độ trễ nhất định; một số phần mềm chuyên ngành hoạt động chưa ổn định, dữ liệu chưa liên thông hoàn toàn, việc số hóa hồ sơ còn chậm.

Nhận diện rõ những hạn chế đó, tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện mô hình. Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục bổ sung nhân lực có chuyên môn sâu, đẩy mạnh đào tạo kỹ năng công nghệ số cho đội ngũ công chức cấp xã; tăng cường phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm tra, giám sát; hoàn thiện cơ sở vật chất và thiết bị công nghệ; mở rộng dịch vụ công trực tuyến toàn trình; tiếp tục số hóa hồ sơ nhằm giảm thời gian, chi phí cho người dân.

Theo ông Nguyễn Đại Tánh, để mô hình chính quyền địa phương hai cấp vận hành hiệu quả, tỉnh đã rút ra nhiều kinh nghiệm. Đó là xây dựng đội ngũ người đứng đầu đủ năng lực và trách nhiệm; tăng cường phối hợp giữa các cấp, ngành; đẩy mạnh chuyển đổi số; cải cách thủ tục hành chính liên tục; chú trọng truyền thông nội bộ và đến người dân. Đây là những yếu tố quyết định đến thành công lâu dài của mô hình.

Nhìn lại chặng đường ngắn sau 5 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, có thể thấy bộ máy hành chính của Tây Ninh đang dần chuyển mình theo hướng hiện đại, linh hoạt và hiệu quả hơn. Việc tinh gọn tổ chức, rút ngắn quy trình xử lý, tăng cường ứng dụng công nghệ số và nâng cao chất lượng phục vụ đã mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.

Mặc dù còn không ít khó khăn, nhưng những kết quả bước đầu cho thấy mô hình này hoàn toàn phù hợp với xu thế cải cách hành chính cũng như yêu cầu phát triển trong thời đại số. Tây Ninh đang từng bước xây dựng một nền hành chính phục vụ, một chính quyền gần dân, hiểu dân và vì dân./.