Những chú ý khi sử dụng thuốc kháng sinh

Cần hiểu đúng tác dụng của thuốc kháng sinh để sử dụng hợp lý.

PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai cho rằng: “Nhiều cha mẹ cứ thấy con viêm họng, sốt, ho … là ra hiệu thuốc mua thuốc kháng sinh về cho con uống. Tuy nhiên trên thực tế có tới 80% trường hợp viêm họng, ho là do vi rút, không cần dùng đến kháng sinh vì có uống cũng không mang lại hiệu quả điều trị bệnh”.

Hiện nay, nhiều người do thiếu hiểu biết đã “thần thánh” hóa thuốc kháng sinh, cho rằng kháng sinh chữa được mọi loại bệnh, cứ bị bệnh là uống kháng sinh, khiến tình trạng sử dụng kháng sinh tràn lan dẫn đến kháng thuốc đang ngày gia tăng, đe dọa tính mạng của nhiều người. Do vậy, người dùng cần phải hiểu đúng về tác dụng của kháng sinh và sử dụng hợp lý, tránh tình trạng kháng thuốc.

Theo các chuyên gia, thuốc kháng sinh là những chất được chiết xuất từ dịch nuôi các vi sinh vật như: Vi khuẩn, nấm sợi, xạ khuẩn… Nó có khả năng tiêu diệt vi khuẩn hay kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách đặc hiệu. Nó có tác dụng lên vi khuẩn ở cấp độ phân tử, thường là một vị trí quan trọng của vi khuẩn hay một phản ứng trong quá trình phát triển của vi khuẩn. Vì thế kháng sinh chỉ có tác dụng với các trường hợp bệnh do vi khuẩn gây nên.

Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, việc xác định bệnh do nhiễm khuẩn và sử dụng kháng sinh do bác sĩ chỉ định.

Với nhiều bệnh, nhất là các bệnh đường hô hấp trên, phần lớn là do vi rút gây nên, chỉ cần điều trị triệu chứng như: Ho thì uống thuốc ho, long đờm; sốt thì dùng thuốc hạ sốt; sổ mũi, nghẹt mũi thì dùng nước muối biển, thuốc làm co mạch hoặc kháng histamin… Chỉ khi bác sĩ xác định nguyên nhân của bệnh là do nhiễm khuẩn thì mới được kê loại kháng sinh phù hợp.

Thuốc kháng sinh phải uống đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Nhiều trường hợp uống kháng sinh sau 2 – 3 ngày thấy đỡ liền dừng không uống nữa. Đây là điều rất nguy hiểm bởi khi uống thuốc, vi khuẩn đang bị yếu dần đi, nhưng chưa chết hẳn, nếu lúc này ngừng uống thuốc thì khả năng vi khuẩn không bị tiêu diệt, sống lại và dần có sức đề kháng với chính loại kháng sinh đang uống. Từ đó gây nên tình trạng kháng thuốc rất nguy hiểm, lần sau uống loại kháng sinh đó sẽ giảm tác dụng hoặc không có tác dụng nữa.

Do vậy, người dân không được tự ý mua và uống thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ . Việc uống kháng sinh để phòng ngừa nhiễm khuẩn hay tái nhiễm phải do bác sĩ chỉ định.