Sử dụng nano vàng để chữa ung thư có thể gây tử vong

Tiến sĩ Đào Văn Tú, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu lâm sàng, Bệnh viện K cho biết, hạt nano vàng được tổng hợp đầu tiên từ thế kỉ 19 bởi Nhà Vật lí Faraday. Các hạt nano, theo tiêu chuẩn của American Society for Testing and Materials (ASTM), là những hạt có kích thước ở giới hạn nano (nanoscale dimensions) từ 1nm (nanomet) đến 100 nm được sản xuất từ vàng nguyên chất.

Vàng nguyên chất lại có tính trơ, rất khó bị đào thải ra khỏi cơ thể nên người uống nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất dễ dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong. “Uống hạt nano vàng vào cơ thể sẽ được hấp thu vào hầu hết các cơ quan trong cơ thể và trong các mô gây ra những độc tính trên gan, thậm chí có thể gây chết người”, Tiến sĩ Tú chia sẻ.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Quảng, Phó Giám đốc Bệnh viện K, việc nghiên cứu tác dụng trên tế bào ung thư bằng kháng thể đơn dòng gắn hạt nano vàng mới được thử nghiệm trong ống nghiệm và tiêm trên động vật, chưa có nghiên cứu trên người bệnh ung thư.

Sau khi được tiêm, các hạt nano vàng sẽ thâm nhập và tích lũy vào các mô như lách, gan, thận, não, tinh hoàn… Các nghiên cứu ghi nhận độc tính của hạt nano vàng trên cơ thể động vật, do đó chưa thể xác định được nano vàng là một liều điều trị hiệu quả.

“Để có thể đưa ra một phương pháp điều trị hay một loại thuốc mới cần có một quá trình nghiên cứu đúng tiêu chuẩn, đúng phương pháp, trải qua đầy đủ các bước, trong ống nghiệm, trên động vật và trên người trước khi sử dụng. Tuy nhiên, phương pháp này trước khi được nghiên cứu trên người cần phải có các bằng chứng đầy đủ về tính hiệu quả, độc tính và liều dùng trên động vật, tất cả những bằng chứng này vẫn chưa được đưa ra một cách thuyết phục với hạt nano vàng tự do”, Phó Giám đốc Bệnh viện K cho biết.

Theo Tiến sĩ Đào Văn Tú, hạt nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị mà cần tác động của một loại tia đặc biệt có bước sóng phù hợp làm nóng chúng, qua đó để tiêu diệt tế bào. Trong quá trình điều trị, nano vàng phải được chiếu tia mới tạo ra phản xạ giúp hạt nóng lên, qua đó mới có tác dụng điều trị ung thư.

Về nội dung này, Phó Giám đốc Bệnh viện K cho biết thêm, hạt vàng nano tự động sẽ không hấp thụ đặc hiệu vào khối u mà hấp thụ và tích lũy vào các cơ quan trong cơ thể, không rõ cơ chế bài tiết hạt nano vàng do đó việc tích lũy các hạt này sẽ gây độc tính tích lũy dần dần có thể nguy hiểm đến sức khỏe. Hiệp hội Thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ FDA và Cơ quan Quản lý dược phẩm châu Âu EMA chưa cho phép thử nghiệm nano vàng trên người bệnh ung thư.

Tại Việt Nam, hiện nay có thể khẳng định nano vàng không có tên trong danh mục thuốc điều trị ung thư. Việc sử dụng hạt nano vàng tự do để điều trị ung thư là không có cơ sở khoa học thuyết phục, tích lũy hạt nano vàng ở các cơ quan quan trọng của cơ thể có thể gây ra các độc tích cấp tính và mạn tính gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.

Tại Việt Nam và trên thế giới, gánh nặng ung thư ngày càng trở nên nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt của toàn xã hội. Theo số liệu của Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) và ước tính của ghi nhận ung thư Việt Nam, mỗi năm nước ta có hơn 126.000 ca mắc mới và 94.000 người tử vong vì ung thư.

Phần lớn người bị bệnh ung thư đến khám và điều trị ở giai đoạn muộn nên việc điều trị càng khó khăn và tốn kém. Việc lựa chọn phương pháp điều trị ung thư phải dựa trên bằng chứng thực tế và dựa trên các nguồn lực sẵn có. Các phương pháp điều trị ung thư phổ biến bao gồm: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và chăm sóc giảm nhẹ.

Tuy nhiên, hiện nay có tình trạng nhiều bệnh nhân đang điều trị ung thư nhưng lại bỏ điều trị theo phương án chính thống mà đi điều trị các cách khác theo tin đồn để rồi bệnh thêm nặng, cơ hội điều trị ít đi.

Phó Giám đốc Bệnh viện K Lê Văn Quảng khuyến cáo, khi bệnh nhân bị ung thư nên đến khám tại các cơ sở điều trị ung thư đã được cấp phép và có uy tín, để được bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị hợp lý, đã được công nhận. Tất cả các phương pháp điều trị mới chỉ được đưa vào sử dụng điều trị cho người bệnh nếu đã chứng minh được hiệu quả và tính an toàn.

Hiện nay, phương pháp điều trị ung thư bằng nano vàng chưa được cấp phép điều trị trên bất kỳ nước nào và cũng chưa được Hiệp hội Ung thư thế giới chưa công nhận.